Дар дипломатияи муосир аксари раду бадалњои байни давлатї ки фарогири самтњои мухталифи њаёти иљтимоиянд, дар давоми солиёни дароз роњандозї шуда, мавриди омўзиш ќарор гирифта баъдан тавассути сафарњои корї ва вохурињои сарони давлатњо ба имзо мерасанд ва баъдан мавриди амал бароварда мешаванд.

Дар замони истиќлолият ки Тољикистон ба њайси субъекти мустаќили љомеаи љањонї пазируфта шуд ва равобити муносибатњои дипломатиро ба кишварњои гуногцни љањон ба роњ монд. Дар шароити имрўзаи љањонї њељ кишвар наметавонад бидуни робитаву муносибат ба кишварњои дигари олам дар танњої масоили иќтисодиву иљтимої ва сиёсиву фарњангии хешро анљом дињад. Имрўз љомеаи љањонї дар равобити мутаќобилаи њамешагї байни субъектњои он ќарор дорад. Њатто абарќудраттарин кишварњои љањон дар робитаву муносибат аз лињози иќтисмої, фарњангї ва иљтимої бо кишварњои дигари љањон ќарор доранд. Тамоми ин робитаю муносибатњо дар чорчубаи созишномањо ва меморандиумњои њамкории дуљонибаи бисёрљониба, ки зимни вохурии сарони давлатњо ба тавсиб мерасад, амалї карда мешавад. Љумњурии Тољикистон њам ки имрўз зиёда аз 200 давлати дунё ва созмонњои минтаќавї аз ќабили ИДМ, СЊШ, СПАД, САЊА ба созмонњои љањонї аз ќабили СММ ва зери сохторњои он дар робитаи њамешагї ќарор дорад ва бо онњо созишномањои муаяйнеро ба имзо расонидааст, ки аз онњо то њанўз бањрабардорї менамоянд. Сафарњои Президенти кишвар љињатњои муњими иќтисодию сиёсї ва иљтимоию маънавиро дар бар мегирад. Ањамияти ин сафарњоро метавон ба тарзи зайл дастабандї намуд.

1. Ин сафарњо дорои ањамияти иќтисодї буда, зимни онњо созишномањои тарафайн љињати ба роњ мондани њамкорињои иќтисодї аз љумла таъсис додани корхонањо ё филиали корхонањо, ворид намудани технологияи навин, сармоягузорї дар бахшњои гуногуни њаёти иќтисодию иљтимої, бозорёбї, тиљорат ва амсоли инро дар бар мегиранд, ки имкон медињанд минбаъд як пешрафти куллие дар ин самт ба вуљуд ояд.
2. Љињати сиёсї зимни мулоќотњо, гуфтушунидњо ва вохурии сарони давлатњо бори дигар сиёсати хориљии кишвар муайян гардида, мустаќилияти кишвар ва тасмимгирињои сиёсии он љињати робита ва муносибат ба кишварњои дигар муайян мегардад. Њамчунин манфиатњои миллии давлати Тољикистон муайян гардида зимни табодули афкор ва бастани шарномањо онњо њамчун мењвар ќарор гирифта симои сиёсати дохилї ва хориљии Тољикистонро муаяйн месозанд.
3. Табодули фарњангї сурат гирифта робитањои фарњангии ќавї мегарданд ва бо фарњанг, дастовардњо, таърих, љойгоњ, таъсиргузорї, арзишњои кишварњои мутаќобила, ошної  пайдо менамоянд. Дар ин замина бахши љањонгардиву сайёњї рушд намуда таъриху осори кишварњои гуногун муаррифї мегарданд.
4. Ин сафарњо метавонанд кишварро муаррифї намуда таърих, арзишњо, фарњанг, мавќеи љойгиршавї, захирањои табиї, имкониятњои рушд, дурнамои рушд, ќонунгузорї, шакли давлат ва амсоли инро муаррифї намоянд. Дар аксари ин сафарњо мулоќоти роњбари давлат ба тољирони сармоягузорони кишвари мизбон сурат мегирад,ки зимни он имкониятњои кишвар дар самти иќтисодї дар шакли лоињањои ифодагари манфиатњои тарафайн муаррифї мегарданд.Њамин аст,ки тайи 28 соли ахир зимни сафарњои Сарвари давлат Тољикистон муаррифї гардида  имкониятњои он ва таъриху фарњанги моро кишварњои гуногун шинохтанд ва пазируфтанд.
5. Ањамияти таљрибавиву бозомўзї доранд. Мусаллам аст, ки зимни сафарњои сарвари давлат њайатњои муайян аз бахшњои гуногуни  нињодњои иљтимої аз ќабили нињодњои иќтисодї омўзишу парвариш, илм, тандурустї, амниятї ва дигар соњот љалб мешаванд, ки зимни ин сафарњо вобаста аз самти хеш таљрибаи наверо аз худ мекунанд, ки онро метавонанд, минбаъд дар раванди кори хеш дар нињоде, ки ба он роњбарї мекунанд, истифода намоянд.  Њамчунин дар рафти ин сафарњо мавќеи кишвари мизбон аз рўи шохисњои иќтисодию иљтимої  муайян гардида роњњо ва шевањои рушди он ва то ба дараљаи њозира омада расидани он мавриди омўзиш ќарор мегиранд, ки мо минбаъд таљрибаи онњоро низ вобаста аз вазъиятњо ва тайёр будани кишварамон аз лињози маънавию иќтисодї метавонем онро дар кишварамон татбиќ намоем.
6. Ањамияти маънавию љањонбинї доранд. Пеш аз њама ин сафарњо ба њар кишвари мавриди назар аз лињози таърих маънавиёт, фарњанг, арзишњо, зинањои рушд, тарзи давлатдорї, сатњи илму фарњанг, дастовардњои навини илмию фанноварї, њайатњои ширкатварзро таъсиргузор буда љањонбинї ва маънавиёти онњоро доир ба кишварњои мавриди назар роњи рушди онњо таљрибаю таърих, бовару эътиќод, дараљаи ташаккули иљтимої, дидгоњњои сиёсию иљтимої, мардумсолорї ва амсоли ин дигар мекунанд.

Вобаста ба куллиёти ањамияти сафарњои сарвари давлат ба хориљи кишвар гуфтан мумкин аст, ки курдилоне, ки дар хориљи кишвар ба сиёњ кардани давлату миллат машѓуланд ва дар тамоми фаолияти хеш њељ амали хуберо барои пешрафти кишвар анљом надодаанд, аз рўи ѓаразу кина ин сафарњоро як амалњои беарзиш унвон мекунанд. Инњо боре ба худ суол намекунанд, ки дар бомдоди истиќлол мо дар кадом вазъ будем, чи муаррифие джар байни кишварњои минтаќаву љањон доштем равобиту муносибатњои иќтисодиву иљтимоиямон ба кишварњои минтаќаву љањон дар чи поя буд ва имрўз дар чи поя ќарор дорад ва то чи андоза  ин сафарњо аз лињози иќтисодиву сиёсї ва иљтимоиву фарњангї ба љомеаи Тољикистон таъсир гузоштаанд, ошкор хоњад шуд. Танњо зарур аст ѓаразњоро канор гузорем ва тањлилњоро холисона баррасї намоем, он гоњ хоњем дарк кард, ки ин сафарњо воќеан барои миллат ва мардуми кишвар нињоятан сермањсул будаанд.

Эњсони Илњом

Ҷумҳурии Тоҷикистон бо давлатҳои Иттиҳоди Аврупо муносибати хуб дошта, ҳамкориҳои дуҷонибаро ба роҳ мондааст.

Дар доираи Стратегияи нави ҳамкориҳои Иттиҳоди Аврупо ва Осиёи Маркази, ки соли 2014 барои солҳои 2014-2020 ба тасвиб расидааст, Ҷумҳурии Тоҷикистон бо Иттиҳоди Аврупо ҳамкориҳои дуҷонибаро асосан дар бахшҳои тандурусти, маориф ва рушди деҳот ба роҳ мондаанд. Айни замон ташкилоти террористии ҳизби наҳзати исломи ва созмони ифротии Гурўҳи 24 тавассути сомонаҳои ифротиашон аз хабари сафари расмии Роҳбари давлат ба Иттиҳоди Аврупо сўистифода намуда, ба танќиди сафари расмии Роҳбари давлат камар бастаанд ва маълумоти бардурўѓу иѓвоангез ва тафриќаандозро паҳн намуда истодаанд. Тавре ба ҳамагон маълум аст, ташкилоти террористии наҳзатиён ва гурўҳи 24 аз ҳар як иќдоми Роҳбари давлат ҳангомасози намуда, аз воќеият сарфи назар мекунанд.

Сафари расмии Роҳбари давлат ба Иттиҳоди Аврупо то андозае ташкилоти террористии наҳзатиён ва гурўҳи 24-ро нигарон кардааст, ки ќабл аз сафари расмии Роҳбари давлат ба иѓвогариву дасисабози машѓул шуда, мехоҳанд бо ин роҳ монеа эҷод кунанд ва сади роҳи ин сафар гарданд. Ташкилоти террористии наҳзатиён аз он хавфу ҳарос доранд, ки ин сафари расми метавонад дар оянда барои онҳо мушкилоти зиёде ба вуҷуд оварад. Чунки дар доираи ин сафари расми имкон дорад тамоми туҳматҳову дурўѓҳояшон барои Иттиҳоди Аврупо ошкор гардад ва онҳоро аз кишварашон хориҷ кунанд. Ташкилоти террористии наҳзатиёнро танҳо кишварҳои Аврупо сарпаноҳ доданд ва онҳо доир ба террористии онҳо ба ќадри кофи маълумот надоранд. Вале онҳо ба ҳадафи нопоки худ намерасанд.

Сафари расмии Роҳбари давлат ба кишварҳои Иттиҳоди Аврупо аз он шаҳодат медиҳад, ки Ҷумҳурии Тоҷикистон дар роҳи бунёди давлати демократи, ҳуќуќбунёд, дуняви ва ташаккули ҷомеаи шаҳрванди устуворона ќадам гузошта, новобаста аз он ки Иттиҳоди Аврупо ба хоинони миллаташ сарпаноҳ додааст, бо онҳо ҳамкориҳои дуҷонибаро идома медиҳад ва робитаҳои кишварашро бо Иттиҳоди Аврупо аз ќабл дида мустаҳкамтару устувортар мекунад. Барои Ҷумҳурии Тоҷикистон фаъолияти чанд нафари наҳзатии террорист ва дар Иттиҳоди Аврупо зиндаги кардани онҳо чандон муҳим нест. Зеро барои миллати тоҷик фаъолияти тахрибкоронаи наҳзатиёни террорист ва Гурўҳи 24 ошкор гардидааст ва ҳеҷ нафаре ба иѓвову дасисаҳои онҳо аҳамият намедиҳад. Барои миллати тоҷик муҳим он аст, ки бо кишварҳои Иттиҳоди Аврупо ҳамкориҳои дуҷонибаро афзоиш диҳад ва робитаҳоро мустаҳкаму ќавитар гардонад.

Итминони комил дорем, ки Роҳбари давлат дар ин сафари расмии худ ба кишварҳои Иттиҳоди Аврупо ба муваффаќиятҳои назаррас ноил гардида, ба мисли ќабл дар рушду нумўи кишвар саҳми боризи худро мегузорад.

Ёралии Набӣ

Роҳбарону фаъолони фирории ташкилоти террористӣ - экстремистии Ҳизби наҳзати исломӣ, ки айни ҳол аз ҷавобгарӣ дар назди қонун гурехта, дар Аврупо паноҳ бурдаанд, ба ҳар роҳ мекӯшанд аз хориљи кишвар истода ба сўи Тољикистон санге андозанд. Онҳо мехоҳанд ТТЭ ҲНИ - ро ҳамчун ҳизби сиёсӣ ва худро ҷабрдида вонамуд кунанд, то аз дастгирии молиявию маънавии созмонҳои аврупоӣ ва сарпарастони хориҷиашон бархӯрдор бошанд.

Онњоро бухсу њасад ва нотавонбинї чунон зер кардааст, ки њатто аз сафарњои Асосгузори сулњу вањдати миллї-Пешвои миллат Президенти Љумњурии Тољикистон муњтарам Эмомалї Рањмон ба шањру ноњияњо ва дигар кишварњо, аз љумла кишварњои Аврупої дилтангу нигарон гардида, њамеша бо бањонањои хушку холї ба мисли он ки гўё Сарвари давлат “тариќи пинњонба кишварњои Аврупої сафар меунанд”, гўё ба “хотири манфиати шахсї мераванд” ва монанди инњо шиорпартої мекунанд. Чунин як шиорпартоии бемантиќу њарисона чанде пеш дар сомонањои беноми ин ташкилоти терористї экстримистї ќабл аз сафари Президент ба Аврупо пайдо гардид. Ин њам дар њолест, ки дар њамон рўзе ки ин хабар пайдо гардид, ки гўё роњбари давлат тариќи пинњонї ба Аврупо сафар мекунанд, Пешвои миллат вакилони Аврупоро дар Душанбе ба њузур пазируфтанд ва бо онњо суњбатњо њам доштанд.

Ин худобехабарони худбохта њиљ гоњ љонибдори Тољикистони азиз набуданду нестанд ва њамеша бо њар роњу восита кўшиш намуданд аз Тољикистон чизеро баранду чизеро аз худ кунанду мардумро ба доми фиреб андозанд. Ин кор ба љое расид, ки мардум аз найрангбозиву фитнаи онњо огоњ гардида ,аз роњбарияти кишвар хост фаъолияти онњоро дар њудуди Тољикистон ќатъ намоянд. Чун њодисаи соли 2015 дараљаи аълои бесарусомонии аъзоён ва роњбарони ин њизби терористї дар замони Истиќлолиият буд. Бо њамовозї ба ќарори ќабулнамудаи Тољикистон дар мавриди терористї эълон намудани ин њизб бархе аз созмонњои байналмилалї низ терористу экстимист будани ЊНИ-ро эътироф намуданд.

Вале то њанўз ин худбохтагони манќурт мехоњанд бо њар роњу восита ба сўи Тољикистон санг зананд ва ё бо маблаѓгузории хољагони хориљиашон бо таъсиси сомонаву гурўњњои махсус дар шабакањои иљтимої номи Тољикистонро доѓдор намоянд.

Ба њамагон маълум аст, ки фаъолияти Роњбари давлат шаффоф буда, њиљ ваќт пинњони ба њиљ мањале ё кишваре сафар намекунанд. Вактњои охир сафарњои роњбари давлат ба минтаќањои Тољикистон ва рўњияи идонаи мардум гувоњи ин гуфтањост. Ё ин ки ширкат дар фаормуњои байналмилалї, минбарњои бузурги љањонї, ки ќариб њар сол чандин маротиба роњбари тољикон дар ин минбарњои баланд на танњо баромад, балки пешнињодњои муфид њам барои љомеаи љањонї мекунанд, ки њамеша ќобили ќабул дониста мешавад,  мисоли ин гуфтањост. Ташаббусњои Тољикистон дар мавриди эълон гардадани “Солњои оби тоза” ва “Об барои рушди устувор” аз мисолњои рўшани он мебошад.

Њамчунин, тавре ба њамагон маълум аст, дар љараёни њар як сафари хеш Президенти кишвар бо як шодмонї ва хушњолї ба кишвар бармегарданд, чун аниќ аст, ки њар як сафар дар пай имзои созишномаву ќарорњои нави њамкорї ва густариши њамкорињои наву созандаро дар бар мегирад. Њар боре ки роњбари давлат ба як кишвар сафар мекунад, садњо созишномаву ќарорињои нав дар мавриди рушди соњањои мухталифи Тољикистон имзо ва амалї мешавад. Баъди ин сафар њамоно ин кишварњо ба Тољикистон сармоягузорї мекунанд ва њамкории густурдаи худро ба роњ мемонанд.

Мантиќан низ њиљ наметавон гуфт, ки роњбари як кишвар пинњонӣ ба як давлати дигар сафар кунад. Ин сафари як одами оддї нест, ки пинњонї сурат гирад. Њамаи он аз рўи протокол ва расмиёт аст, ки пештар мувофиќа мешавад.

Роњбарон ва аъзоёни ташкилоти терористї ва экстрмитсии нањзат, ки худ њамеша пинњони ба кишварњое, ки хољагонашон ба сар мебаранд, сафар мекунанду бо халтањои пури маблаѓњои њароми хољагонашон баргашта бар зидди Тољикистон сангпартої мекунанд, фикр мекунанд, роњбари як давлат низ њамин гуна пиннњонї сафар мекунад. Вале ин тавр нест. Роњбари давлат њиљ гоњ пинњонї ба як кишвари дигар мисли шумо-нањзатињо сафар нахоњад кард ва њар сафари Пешвои миллат мисли оина ба тамоми мардуми Тољикистон ва љањон маълум аст. Ва њар як сафари роњбари давлат дар пай навигариву њамкории густурдаро дар пай дорад.

Ёралии Набӣ